Kết cấu của trục chính
Trục chính là môt trong những chi tiết quan trọng nhất của các máy cắt kim loại. Ở máy tiện, trục chính lắp trực tiếp với các chi tiết gia công. Ở máy phay, khoan, doa, mài, đánh bóng… trục chính mang cụ cắt và quay cùng với chúng. Vì vậy đô chính xác, đô cứng vững và đô ổn định chuyón đông của trục chính có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng sản phẩm gia công trên máy.
Trong đa số các máy cắt kim loại, trục chính là chi tiết gia công rất phức tạp và đắt tiền. Vì vậy khi sửa chữa máy người ta hết sức tránh thay trục chính mà tìm cách phục hổi nó.
ĐÓ sửa chữa tốt, cần nắm vững những đặc đióm c- bản của cấu tạo trục chính.
Hình 4.1 nêu cấu tạo trục chính của cá loại máy tiện thông dụng chính xác thường. Ngõng sau và ngong trước đó lắp ổ trục
Trục chính của các loại máy tiện chính xác thường l.Ngõng sau. 2. Thân trục; 3. NGõng trước;
4. Mặt định vị để lắp mâm cặp; 5. Lồ côn; 6. Ren để kẹp mâm cặp
Các dạng hỏng hóc thường gặp
Những bô phận có thó hư hỏng của các loại trục chính là:
– Ngõng trục lắp ổ
– Lỗ côn
– Ren và then hoa
– Ngõng côn
– Lỗ đóng chêm
Sửa ngõng lắp ổ trục
Các dạng hỏng hóc của ngông trục Thường ngõng trục hư hỏng vì mòn.
Phương pháp khắc phục
– Nếu mòn ít < 0,02mm có thể mài trên máy tiện bằng kẹp gỗ với bột mài nhão.
– Nếu mòn quá 0,02mm thì màivới kích thước sủa chữa sau khi mài phải kiểm tra độ cứng xem còn có lớp thấm than hoặc tôi cứng. Không nếu màimất lớp cứng phải nhiệt luyện hoặc hóa nhiệt luyện lại. Khi gia công ngõng trục đạt tới kích thước sữa chữa phải thay bậc lót ổ trục.
– Nếu ngõng trục mòn tới 0,1 mm thì mạ crôm phun kim loại hoặc hàn hổ quang. Phải đắp đủ cả lượng dư gia công vì sau khi tiện và mài phải đạt được của chi tiết.
-Nếu ngõng trục mòn nhiều thì có thể tiện nhỏ đi rổi ép bạc sửa chữa giống như một biện pháp phục hổi trục tâm, trục truyền. Nguyên công cuối cùng trong sửa chữa ngõng trục lắp với ổ là đánh bóng như sau: Lắp trục lên các mũi tâm, tốc độ, quay của trục khoảng 50-70m/phút, đá đánh bóng là một miếng gang peclit hạt nhỏ có bôi bột mài nhão để đánh bóng ngõng trục. Khi thao tác tay cầm miếng gang áp nhẹ mặt có bột mài vào ngõng trục và đưa đi đưa lại theo chiều dài ngõng trục khoảng 3-5 phút. Trong quá trình đánh bóng ngõng trục thỉnh thoảng lại rửa bột mài dính vào ngõng trục và miếng gang bằng xăng, bôi lớp bột mài mới vào miếng gang và tiếp tục công việc. Đến khi bề mặt ngõng trục bóng như gương thì được.
Sửa chữa lỗ côn
Các dạng hỏng hóc của lỗ côn
Lỗ côn của trục chính các máy cắt kim loại thường bị hỏng vì mòn. Kióm tra đô mòn bằng các vết s-n tiếp xúc giữa lỗ với calip côn.
Phương pháp khắc phục
Nếu lỗ mòn ít có thó đưa lên máy mài tròn trong đó sửa chữa, khi đó đặt ngõng trước của trục chính có lỗ côn cần mài lên giá đỡ chuyên dùng (luynet), đầu sau trong mâm cặp máy mài. Sai số gá đặt cho phép là 0,005 mm. Khi mài chú ý đảm bảo đô côn ban đầu. Nếu đô côn cần mài là của trục chính máy tiện có thó đó nguyên trục trên máy ở dạng lắp, dùng đổ gá mài kẹp trên bàn giao đó mài lỗ côn.
Nếu lỗ côn trục chính mòn nhiều thì có thó phục hổi bằng cách ép bạc sửa chữa như sau:
| phục hổi lỗ côn của trục chính bằng bạc bổ |
Tiện sẩn môt bạc côn bằng thép cacbon thấp ( chi tiết 2 trong hình 4.2) dày 4-5mm, có kích thước phù hợp đó ép vào lỗ côn trục chính sau này. Đó đảm bảo đổng tâm giữa đường tâm lỗ côn sau khi sửa chữa với đường tâm trục chính, cần đó nguyên trục chính lắp trên máy (nếu là sửa chữa trục côn trên trục chính máy tiện) mà tiện lỗ côn theo đường kính ngoài của bạc 2 sao chochiều dài của bạc khi lắp khít vào lỗ côn đã tiện của trục chính, lúc chưa ép chặt thì đầu bạc thò ra ngoài mặt đầu trục chính 5mm. Thấm than lỗ bạc sâu 0,5-8mm, tôi đến HRC58-60, tẩy sạch gỉ sắt và các chất bẩn bám ở bạc bôi mỡ mặt ngoài bạc và đặt nó vào lỗ côn trục chính. Dùng một đổ vá kiểu trục hút để ép chặt bạc vào lỗ côn trục chính. Sau khi ép, mài lỗ bạc để đạt độ nhẩn và độ chính xác yêu cầu.
