Máy xát trụcvít gồmcó một trục xát có 2đoạn: đoạn đầu có cánh dạng vít, đoạn sau có cánh thẳng, đượctruyền động quay nhờ động cơ điện qua bộ truyềnđai thang. Bao bọc xung quanh trục xát là bao lưới hình lục giác hoặc bát giác được ghép từ nhiều tấmriêng rẽ. Lưới làmtừ thép tấm, có lỗ gia công nghiêng một góc so với cạnhcủa tấmlưới, có dạng dài, chiều rộngnhỏ hơn kích thức hạt xát Phễu nạp liệu có cơcấu rung cấp liệu được lắp phía đoạntrục cánh vít, còn
phía cuối đoạn trục cánhthẳnglà cửa thoát sản phẩmxát. Một tấmchặn đóng kín của thoát hạt xát nhờ các khối đối trọng lắp phía ngoài. Trong nhiều trường hợp, trục quay có lỗ rỗng dẫn không khí nén hay nướcđưa vào khối hạt.
Khi làmviệc, hạt từ phễu nạp liệu đi vào trong khoang xát. Do tácđộng cánh vít, khối hạt sẽ được đẩy vào trong tạo một áp suất lên khối hạt. Bên trong,đoạn trục cánh thẳng quay làmkhối hạt quay theo, ma sát với lỗ lưới và ma sát với nhau làmcho lớp vỏ lụa bịmòn, bong ra. Áp suất của khối hạt càng lớn, ma sát càng lớn. Do lớp bao lưới quanh trục xát có hình lục giác hoặc bát giác nên có sự xáo trộnmạnh làmcho quá trình xát xảy ra đồng đều vớicả khối hạt.Đôi khi giữa
2 tấmlưới có lắp thêmmột thanh chắn nhô vào phía trong dọc theo suốtchiếu dài máy, làm chuyển hướng dòng hạtđang di chuyển làmtăng đáng kể độ xáo trộn của khối hạt.Tấmchặn cửa thoát cótác dụng điều chỉnhápsuất trong khoang xát, từ đó điều chỉnh độ trắngcủa hạt xát. Khi áp suất trong khoang xát lớnsẽ đẩy tấmchặn làmhạt thoát ra, còn khi áp suất giảm, đối trọng sẽtácđộng làmtấm chặn đóng làmgiảmcửa thoát hạt.
HìnhV- 8.Máyxáttrụcvít
Máy xát trục vít còn có thể dùng để đánh bóng hạt. Khi đó một lượng nhỏ nước được đưa vào khối hạt giúp cho bề mắt hạt bóng đẹp hơn sau khi xát. Không khí cũng được thổi vàolàmkhối hạt nguội hơn đồng thời giúp thoát cámnhanh chóng cũng góp phần làmsạch, bóng bề mặt hạt.