Bộ ly hợp

Bộ ly hợp được sử dụng để chuyển năng lượng giữa các trục máy. Chúng có thể thực hiện các nhiệm vụ khác nhau:

Kết nối trục, thí dụ như trục động cơ với trục hộp số (Hình 1)
Ngắt hoặc truyền mômen xoắn, thí dụ như bộ ly hợp xe hơi.
Sang đổi tốc độ ở hộp số, chẳng hạn như hộp số trong các máy công cụ
Bảo vệ chống quá tải, thí dụ trong trường hợp va chạm mạnh của các máy NC
Giảm chấn va chạm, thí dụ, khớp nối trong các thiết bị chuyển tải
Cân bằng sự lệch trục, thí dụ như khớp nối Các đăng (Hình 1)

Các loại ly hợp phụ thuộc chủ yếu vào các nhiệm vụ được đáp ứng. Độ lớn kết cấu của ly hợp phụ thuộc vào mômen xoắn được truyền đi.

Ly hợp có thể được phân loại thành ly hợp không ngất được (ly hợp ăn khớp) và ly hợp ngắt được (ly hợp ghép) cũng như ly hợp cho mục đích đặc biệt (Hình 2).

Ly hợp không ngắt được

Đối với ly hợp ăn khớp, trục truyền động trong khi hoạt động không được tách khỏi trục bị động.

Khớp nối cứng

Khớp nối cứng được sử dụng để truyền lực giữa hai trục thẳng hàng, cũng như kết nối với nhau theo chiều dọc trục. Chúng không thể cân bằng khi trục lệch tâm.

Khớp nối cứng phần lớn là rẻ tiền và được sử dụng cho kết cấu nhỏ trong các truyền động đơn giản. Chúng cũng được sử dụng ở mômen xoắn và ở tốc độ rất cao, chẳng hạn như với các mặt bích rèn.

Khớp nối đĩa. Với cách nối này, việc định tâm lẫn nhau của mặt bích trục được thực hiện bởi một gờ định tâm hoặc vòng định tâm (Hình 3).

Khớp nối đĩa với ống lưỡng côn. Thiết kế này kết hợp hai trục thẳng hàng có cùng đường kính với nhau (Hình 4). Qua bề mặt kẹp hình côn được xẻ rãnh, khớp nối có thể gắn được với nhau ở cuối trục bằng lực mà không cần có các then. Tuy nhiên khớp nối này không thích hợp cho tải thay đổi và va chạm.

Nối trục quay cứng

Khớp nối này có thể truyền chuyển động quay hoàn toàn và bù trừ lệch trục cùng một lúc.

Nối trục răng vòng cung có đặc trưng bởi mômen xoắn truyền đi lớn và tốc độ cho phép cao với kích cỡ nhỏ (Hình 1).Trên hai đầu mút của trục lắp chặt mỗi đầu một đùm nối trục, nối trục này có răng biên dạng hình cầu ở đường kính ngoài. Các răng biên dạng hình cẩu ăn khớp với các răng trong thẳng của vỏ hộp và như vậy cho phép để truyền mômen xoắn theo dạng cứng chắc. Qua đó có thể có sai lệch dọc trục và góc nhỏ giữa hai trục.

Khớp nối Các đăng có thể cân bằng sai lệch dọc trục lớn hơn nối trục vòng cung.Tại khớp vạn năng (khớp trục vận tốc đều) các viên bi truyền chuyển động quay giữa hai trục.

Khớp nối chậu là khớp vạn năng có khả năng di chuyển dọc trục (Hình 2). Chúng được trang bị với các viên bi, được dẫn hướng bởi một cái lồng và chạy trên đường thẳng. Chúng cho phép sai lệch góc tới 20° và thay đổi dọc trục đến 30 mm. Khớp vạn năng được sử dụng phần lớn là trục truyền động trong các loại ô tô.

Khớp vạn năng (khớp nối vận tốc không đổi) chuyển tốc độ của trục kéo với lệch góc lớn không có sự khác biệt về tốc độ quay với trục được kéo.

Nối trục Các đăng (cơ cấu Cardan) bao gồm hai khớp nối chữ thập và một ống trượt để bù trừ sai lệch chiều dài (Hình 3). Trong máy công cụ, trục Các đăng được dùng như là trục chính cho máy khoan nhiều đầu trục và như trục dẫn tiến cho bàn máy phay nhỏ.

Nối trục đàn hồi

Như nối trục quay cứng, nối trục đàn hồi cân bằng lệch trục theo chiều hướng tâm và dọc trục. Do tính mềm dẻo bổ sung của nó ở trong hướng chu vi làm giảm các va chạm và rung động, giúp khởi động êm. Nối trục đàn hồi thường được sử dụng để truyền động máy thi công với mômen xoắn biến động mạnh, chẳng hạn như trong máy bơm pittông và máy nén pittông. Các chi tiết định hình làm bằng cao su cũng như lò xo xoắn ốc (hình trụ), lò xo lá và ống cao su xếp được sử dụng như là phần tử đàn hồi (Hình 4). Nối trục bằng lò xo kim loại thì phù hợp cho nhiệt độ làm việc cao hơn. Để vận hành không có độ hở, các lò xo được cài đặt với lực căng ban đầu.

Ống xếp kim loại được sử dụng trong chế tạo máy nói chung, ở đây chúng kết hợp, thí dụ trong truyền động dẫn tiến, động cơ trợ lực với trục ren cầu và bảo đảm chuyển động êm và đều của bàn trượt dụng cụ ngay cả ở tốc độ rất thấp (Hình 1). Ống xếp kim loại truyền mômen xoắn quay từ 0,1 N.m đến 4 kN.m và tốc độ lên đến 13000 min^-1.

Các dạng hình học đặc biệt của các ông xếp bảo đảm độ bền xoắn cao (Hình 2 và 3). Nó cho phép cân bằng sự lệch trục, lệch tâm và lệch góc của trục cùng một lúc. Các ống xếp thường được làm bằng hợp kim thép quý. Sự kết nối của bộ ly hợp với trục qua lực ma sát với ống lót côn, đùm kẹp, côn bung hoặc vòng đùm siết côn.

Ưu điểm của ống xếp kim loại: